Circulair

Waar staan we:

• De wereldbevolking groeit, waardoor de vraag naar grondstoffen toeneemt.
• Per persoon neemt de grondstoffenvraag toe, vooral door het stijgende welvaartsniveau.
• De beschikbaarheid van eindige grondstoffen wordt minder (van veel metalen wordt verwacht dat zij bij een onverminderd gebruik in de komende twintig tot honderd jaar ‘opraken’).
• De aanwas van vernieuwbare grondstoffen is onvoldoende.
• De wijze waarop we de huidige economie hebben ingericht zorgt ervoor dat veel grondstoffen binnen een afzienbare tijd tot afval worden. Hierdoor raken grondstoffen en afgeleide (half)producten uitgeput. Ze zijn niet op, maar kunnen technisch of economisch niet meer winbaar zijn. Daarbij kan winning van materialen ecologische schade opleveren en ongezond zijn voor de mens. Om uitputting te voorkomen, moeten we maatregelen treffen.
• Grondstoffen en producten hergebruiken en re- of upcyclen.
• Gebruikmaken van hernieuwbare grondstoffen en deze beter beheren dan voorheen.
• Betere kwaliteit materialen en producten gebruiken. (NB Niet elk materiaal is opnieuw inzetbaar. Voorbeelden daarvan zijn samengestelde materialen, gelijmde en gecoate producten waarbij het onmogelijk is een mono stroom terug te krijgen óf de materialen in de samengestelde staat opnieuw in te zetten. Bijvoorbeeld spaanplaat en mdf-plaat met een laag melanine, of hogedruklaminaat, maar ook stoffering die verlijmd is aan het zitschuim of vloerbedekking aan de vloer. Helaas is dit met harde vloerbedekking vaak nog moeilijk te voorkomen.)

Hernieuwbare materialen toepassen:

• Hernieuwbaarheid is de mate waarin een bron zich aanvult ten opzichte van het verbruik ervan. Als ontwerper vorm je grondstoffen om in producten, waarbij het van belang is dat je nadenkt over de hernieuwbaarheid.
• In principe is hout een bijzonder duurzaam materiaal. Het is potentieel hernieuwbaar en als een product aan het einde van z’n functionele leven is, is het biologisch afbreekbaar. Gelukkig wordt er steeds meer verantwoord omgegaan met houtkap en zien we een daling in het nettoverlies.

Hogere kwaliteit materialen toepassen:

• Er wordt meer gebruikgemaakt van materialen die bij ingebruikname hun eigenschappen voor langere tijd behouden en daarmee een zekere waarde blijven vertegenwoordigen.
• Materialen zoals spaanplaat met een afwerking van melamine en hogedruklaminaat hebben, af fabriek, alleen nog de waarde van de functie die men er in eerste instantie aan geeft. Verarming zal sneller plaatsvinden en onomkeerbaar zijn. Ook omdat de initiële eigenschappen erg laag zijn, waardoor vocht, uv-straling en warmte een snellere en grotere impact hebben op de eigenschappen van dergelijke materialen.
• Echt hout, en zelfs plaatmaterialen als multiplex, zijn hieraan minder onderhevig en zijn bovendien beter te herstellen bij beschadiging.

Toxische stoffen vermijden:

• Een belangrijk onderdeel van duurzaamheid is het voorkómen van toxische stoffen. Zo wordt onder andere veel aandacht besteed aan het voorkómen van hormoon verstorende weekmakers in pvc en vinyl en aan het voorkómen van hoge concentraties formaldehyde in plaatmaterialen.

Inclusieve lokale economie:

• Lokale materialen en producten gebruiken stimuleert de lokale economie en vermindert de footprint. Onder het motto ‘geen afval, geen uitval’ is ook het laten produceren van objecten door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een essentieel onderdeel van de circulaire economie.

Cirkelstad

Werkterrein is partner van de landelijke coöperatie Cirkelstad, met als motto ‘GEEN AFVAL, GEEN UITVAL’.

Als partner deel je de kennis die je opdoet en maak je gebruik van de kennis van de andere partners om toe te werken naar een werkelijk circulaire wereld waarin afval niet bestaat en iedereen toegang heeft tot de bronnen die de aarde ons biedt.

(NB Wil jij ook Cirkelstad-partner worden? Kijk dan hier: https://www.cirkelstad.nl/aansluiten/.)